Wat is aquaplaning?
Aquaplaning is een situatie waarin een auto op een nat wegdek over een laagje water skiet in plaats van op de weg te rijden, waardoor de bestuurder vrijwel alle controle over het stuur verliest. Dit gebeurt wanneer de auto te snel rijdt of wanneer de profieldiepte van de banden te laag is om het water weg te persen tussen het profiel van de banden en het wegdek, wat resulteert in verminderde grip en remkracht.
Hoe banden water verplaatsen
Wanneer het wegdek in goede staat verkeert en het matig regent terwijl er met een snelheid van ongeveer 100 km/u wordt gereden, moeten de banden van een auto per seconde ongeveer vier liter water verplaatsen van onder een contactpunt dat niet groter is dan de zool van een schoen.
Elk grijp element van het profiel raakt slechts gedurende 1/50 seconde de grond en moet binnen deze korte tijd het water verplaatsen en aangrijpen met het wegdek, ondanks de aanwezigheid van de dunne waterfilm. Let vooral op de mogelijkheid van slippen wanneer er na een lange droogteperiode een lichte regenbui valt. Het water op het wegdek mengt zich met olie- en stofdeeltjes die zich op het oppervlak bevinden, waardoor een gevaarlijk glad mengsel ontstaat dat niet gemakkelijk kan worden weggespoeld.
Gevaar van aquaplaning bij versleten banden
Banden met weinig profiel hebben op droog wegdek evenveel grip als banden met voldoende profiel, zolang de auto rechtuit rijdt. Echter, op natte wegen zijn gladde banden zeer gevaarlijk en daarom verboden (wettelijke minimum profiel is 1,6 mm).
Als het regent op een wegdek dat goed water afvoert, zal een auto met goede banden in principe geen aquaplaning veroorzaken tot een snelheid van 100 km/u. Bij slechte banden kan dit echter al bij lagere snelheden gebeuren.
Tips voor rijden met nat weer
Wanneer je bij nat weer rijdt, is het essentieel om de bedieningsonderdelen van je auto rustig en soepel te behandelen, met name het stuur en de remmen. Daarnaast is het belangrijk om je snelheid aan te passen aan de omstandigheden en een grotere afstand te houden tot de auto voor je. Zet bij nat weer de auto niet op cruise-control. Dit kan ervoor zorgen dat je auto gaat slippen of spinnen door het geven van gas op een ongewenste moment.
Als je te maken krijgt met aquaplaning, is het raadzaam om geleidelijk het gas los te laten en direct te ontkoppelen. Door te ontkoppelen, wordt de druk op de voorwielen verminderd, waardoor aquaplaning wordt voorkomen of zo snel mogelijk wordt opgeheven. Als de auto begint te slippen, is het belangrijk om het stuur in de gewenste rijrichting te draaien en in die richting te kijken, terwijl je de reactie van de auto in de gaten houdt om op tijd tegenstuur te geven. Het volgen van een grip- en sliptraining kan hierbij helpen.
Aquaplaning vermijden
Om veilig te rijden bij nat weer zijn er verschillende maatregelen die je kunt nemen. Het is belangrijk om je snelheid aan te passen aan de weersomstandigheden en mogelijke gevaren op de weg, zoals spoorvorming of grote plassen, te vermijden. Daarnaast is het van belang om regelmatig de profieldiepte van je banden te controleren en deze te vervangen als het profiel minder dan 2,5 millimeter bedraagt. Het wettelijk minimum voor profieldiepte is 1,6 mm. Ook is het aan te raden om in de herfst en het voorjaar winterbanden te monteren voor extra grip en veiligheid. Tot slot is het belangrijk om de bandenspanning regelmatig te controleren, omdat te zachte of te harde banden de grip en het rijgedrag van de auto kunnen beïnvloeden.
Heldere zicht
Het is onverantwoord om te rijden met een vuile voorruit die je zicht beperkt, vooral bij lichte regenval of op natte wegen. Het is daarom belangrijk om regelmatig de ruitensproeier te gebruiken om je voorruit schoon te houden en goed zicht te behouden tijdens het rijden.
Bij zware regenval kan het echter voorkomen dat de ruitenwissers niet in staat zijn om de grote hoeveelheid water die op de voorruit terechtkomt, weg te vegen. Dit kan leiden tot vermindering van de rijsnelheid en soms zelfs tot stoppen op een geschikte plaats tijdens abnormaal zware regenbuien.
Beslaan van de ruiten
Tijdens regen kan het voorkomen dat de ruiten aan de binnenkant beslaan. Om dit te voorkomen of te verhelpen, is het raadzaam om frisse lucht binnen te laten via het ventilatiesysteem van de auto of de airconditioning te gebruiken.
Als de achterruit beslaat, kan de knop voor de achterruitverwarming ingedrukt worden om deze helder te krijgen.
Indien de auto is uitgerust met ventilatoren met draaibare uitstroomopeningen, is het aan te bevelen om deze zo in te stellen dat de luchtstroom via de stijlen tussen de voor- en zijruiten wordt geleid, en vervolgens langs de zijruiten naar de achterzijde. Zo kan de lucht circuleren en wordt beslaan van de ruiten voorkomen.